اين حساسيت‌ها بلاي جان زندگي جوان‌ترها شده است و باعث بسياري از اختلافات و درگيري‌ها بين زن و شوهر و گاه حتي باعث بسياري از طلاق‌هاي عاطفي و قانوني مي‌شود. به جرأت مي‌توان گفت ريشه بسياري از اين اختلافات را مي‌توان در رفتارهاي يكي از همسران با خانواده و همسرش جست‌وجو كرد. آقا يا خانم خانه مي‌تواند با مديريت و دقت به جزئيات در رفتار با خانواده‌اش و در كنار آن دقت در رابطه با همسرش و برقراري تعادل و توازن ميان اين دو، به‌عنوان كارگردان اين رابطه‌ها نقش مهمي ايفا كرده و رابطه خوب و لذت‌بخشي ميان دوطرف ايجاد كند. اين كار نياز به بازبيني رفتارها و گفتارهاي گذشته و دقت و نكته‌سنجي در آينده دارد. اگر شما هم دوست داريد رابطه خوبي ميان خانواده خودتان و همسرتان برقرار باشد، يا اگر درگير حساسيت‌ها و درگيري‌ها در اين ميان شده‌ايد تا پايان اين مطلب با ما همراه باشيد.
- خانواده شما چرا حساس شده‌اند؟
شما يك عمر دختر يا پسر يا خواهر و برادر عده‌اي بوده‌ايد كه خانواده شما هستند. يك عمر مورد توجه و محبت آنها قرار گرفته‌ايد و همه توجه و محبت‌تان را يكجا و بدون شريك نثار آنها كرده‌ايد. يك عمر عادت كرده بوديد كه خواسته‌هاي خانواده‌تان را تا حد توانتان انجام داده و به نيازها و تقاضاهاي آنها از خود جواب مثبت دهيد. براي آنها در خانه غذاي محبوبشان را درست كنيد، لباس‌هايشان را اتو كنيد، هنگام بيماري به آنها رسيدگي كنيد و در يك كلام در نقش يك خواهر و برادر تمام و كمال در خدمت آنها باشيد. حالا اما اوضاع فرق كرده. شما خانم يا آقاي يك خانه جديد شده‌ايد و علاوه بر اينكه سرتان شلوغ‌تر از قبل شده بايد خواسته‌ها و نيازهاي همسرتان را هم مورد توجه قرار دهيد و حتي آن را در اولويت بگذاريد. از نظر بعضي از اعضاي خانواده شما، يك نفر آمده كه بر سر دلبندشان با آنها شريك شود و بخش زيادي از محبت و توجهي را كه تا ديروز متعلق به آنها بود به‌خود معطوف كند. همين باعث مي‌شود كه حساسيت‌ها از طرف آنها نسبت به همسرتان زياد شود.
- همسرتان چرا حساس شده؟
يك نفر آمده كه تمام زندگي‌اش را با شما شريك شود. يك نفر با يك دنيا اميد و آرزو آمده تا همسر و همراه شما باشد، تلاش كند تا خواسته‌هاي معقول شما را برآورد و شما خواسته‌هاي معقول او را برآورده كنيد. او همسر شما شده تا شما منبع توجه و محبت و رفع نيازهاي او باشيد. مشكل از همين‌جا شروع مي‌شود؛ از جايي كه نقش شما به‌عنوان همسر با نقش شما به‌عنوان خواهر و برادر و دختر و پسر تلاقي و تضاد پيدا مي‌كند. اگر شما در رفتارهايتان دقت كافي نداشته باشيد ممكن است همسرتان احساس كند كه شما توجه و محبت كافي به او نداريد و توجه و محبتي را كه بايد معطوف به او باشد صرف خانواده‌تان مي‌كنيد. از همين‌جاست كه نه‌تنها حساسيت‌ها و حسادت‌ها و اعتراض‌ها به شما شروع مي‌شود بلكه زمينه ذهني و احساس منفي ناشي از چنين طرز فكري بر رفتار و گفتار همسر شما با خانواده‌تان هم اثر مي‌گذارد و ناخودآگاه يك فاصله و جبهه‌گيري به‌وجود مي‌آيد.
- قوز بالاي قوز
علاوه بر مسائلي كه مطرح شد، تفاوت فرهنگي هم نقش بسزايي در ايجاد حساسيت‌ها بازي مي‌كند. تفاوت فرهنگي ميان خانواده‌هايي كه از لحاظ فرهنگي، مالي، قوميت و... در سطوح متفاوتي قرار‌دارند بيشتر بروز مي‌كند و باعث دوچندان شدن مشكلات مي‌شود. به‌عنوان يك مثال ساده فرض كنيد در يك خانواده مرسوم است كه خانم خانه يا خواهرها لباس مردان را اتو كنند و مردان به‌هيچ‌وجه خودشان لباسشان را اتو نمي‌كنند. در خانواده مقابل، مردان خودشان لباس‌هايشان را اتو مي‌كنند. در چنين وضعي است كه اتو زدن لباس براي شما از طرف همسر شما بسيار كار مهم، بيشتر از حد معمول و خاص به‌نظر مي‌رسد، درحالي‌كه چنين كاري در خانواده شما يك امر عادي و معمول بوده. اين مثال و چنين مواردي باعث مي‌شود ذهنيت افراد نسبت به ميزان توجه آنها به‌خود، تحت‌الشعاع قرار گيرد و باعث به‌وجود آمدن احساس حسادت و تبعيض براي آنها شود.
- 1- مرزها را شناسايي كنيد
قطعا ميان تلقي شما از توجه و محبت به همسرتان با تلقي خانواده همسرتان تفاوت وجود دارد. سعي كنيد اين تفاوت‌ها را شناسايي كنيد و براي همسر يا خانواده‌تان توضيح دهيد؛ مثلا اگر در خانواده شما رسم است كه آقايان براي خانم‌ها غذا بكشند اين را براي همسرتان توضيح بدهيد و از او بخواهيد كه در برابر خانواده شما اين رسوم را رعايت كند. در مقابل اگر موضوعي در خانواده همسرتان وجود دارد كه در خانواده شما وجود ندارد، سعي كنيد آن را رعايت كنيد. مثلا ممكن است در خانواده همسر شما رسم باشد كه خانم‌ها حتما لباس همسرشان را اتو و لباس روز بعد او را آماده كنند. در اين صورت شما هم سعي كنيد اين رسم خانواده همسرتان را رعايت كنيد. گاهي ممكن است عادتي در خانواده شما يا همسرتان وجود داشته باشد كه براي شما يا براي او قابل‌قبول نباشد. در اينگونه موارد با يكديگر صحبت كنيد و سعي كنيد تفاوت‌هاي يكديگر را محترم بشماريد و با هم درباره بهترين راه‌حل ممكن به نتيجه برسيد.
- 2- مرزبندي كنيد
دقت كنيد به هيچ وجه قرار نيست شما محبت‌تان را به خانواده و همسرتان و شدت آن را انكار كنيد. شما بايد در برابر هر دو طرف تأكيد كنيد كه طرف مقابل به‌شدت براي شما محترم، عزيز و مورد توجه است و نقش مهمي در زندگي شما ايفا مي‌كند. به همسرتان تأكيد كنيد كه ريشه وجودي من در اين خانواده شكل گرفته و آنها براي من بسيار عزيز هستند. به خانواده‌تان هم توضيح بدهيد كه همسرتان شريك و همراه زندگي شماست و عزيزترين و نزديك‌ترين كسي است كه در زندگي شما وجود دارد. البته سعي كنيد به دوطرف تأكيد كنيد كه جنس دوست داشتن هر كدام متفاوت است و شما هر دو طرف را عاشقانه دوست داريد. اين ذهنيت را شما فقط با آرامش و رفتار و عكس‌العمل‌هاي خودتان مي‌توانيد بسازيد.
- 3- عادلانه تقسيم شويد
بسياري از كارها هستند كه شما از قديم براي خانواده‌تان انجام مي‌داديد، مثلا ممكن است هنگامي كه برادرتان به سفر مي‌رفته ساك و وسايل او را برايش جمع مي‌كرديد يا مثلا قسمت‌هاي لذيذتر غذا را براي مادر يا پدرتان جدا مي‌كرديد. در اينگونه موارد دقت كنيد كه همسر شما از شما انتظار دارد كه چنين توجهاتي را به او هم بكنيد. برداشت همسر شما اين است كه وقتي شما ساك سفر برادرتان را جمع مي‌كنيد به اين معني است كه شما معتقديد كه بستن ساك سفر براي يك مرد كاري لازم است. پس دقت كنيد اين كار لازم را براي او هم انجام دهيد حتي اگر او به‌صورت علني چنين درخواستي از شما نداشته باشد. يا مثلا بر سر سفره در عين حال كه بخش لذيذي از غذا را براي پدرتان مي‌گذاريد هواي همسرتان را هم داشته باشيد و از او بپرسيد آيا چيزي احتياج ندارد؟ يا مثلا تكه‌اي گوشت در بشقاب او بگذاريد. چنين مسائلي ممكن است از طرف مقابل هم وجود داشته باشد؛ يعني اگر شما توجه يا كار ويژه‌اي براي همسرتان مي‌كنيد، طبيعتا خانواده شما هم انتظار دارند تا اين توجه به آنها هم ابراز شود.
- 4- توجهات ويژه را خصوصي انجام دهيد
گاهي پيش مي‌آيد كه شما بخواهيد توجه ويژه‌اي به يكي از اعضاي خانواده يا در مقابل به همسرتان نشان بدهيد. بهتر است در اينگونه موارد اين كار را به‌صورت خصوصي انجام دهيد. هيچ دليلي ندارد اگر شما مي‌خواهيد به‌صورت ويژه و خاص به برادرتان ابراز محبت كنيد اين كار را در برابر همسرتان انجام دهيد. يا بالعكس، اگر مي‌خواهيد از همسرتان بپرسيد كه مايل است چه غذايي براي او درست كنيد به هيچ وجه لازم نيست اين كار را در حضور خانواده‌تان انجام دهيد، مي‌توانيد به‌صورت خصوصي اين محبت و توجه را به او ابراز كنيد. البته دقت كنيد كه منظور ما رفتار منافقانه و دورويي نيست بلكه منظور ما اين است كه توجهات ويژه و خاص را در موقعيت‌هاي خصوصي ابراز كنيد و تا جايي كه ممكن است حساسيت طرف مقابل را تحريك نكنيد.
- 5- شرايط ويژه را مديريت كنيد
بعضي اوقات ممكن است شما بيمار باشيد يا به‌دليل خستگي و بي‌حوصلگي توان انجام كاري را نداشته باشيد؛ مثلا ممكن است همسر شما در خانه ببيند كه شما غذايي آماده نكرده‌ايد و به كارهاي خانه رسيدگي نكرده‌ايد يا مثلا حوصله خريد كردن از بيرون را نداريد و يا مثلا يك‌ماه است شير آب چكه مي‌كند و شما حوصله تعمير كردن آن را نداريد. طبيعتا هر انسان فهميده‌اي درك مي‌كند كه شما در زماني خاص به هر دليلي توان انجام كاري را نداشته باشيد اما موضوع زماني پيچيده و غيرقابل هضم مي‌شود كه در همان موقعيت شما به درخواست‌هاي طرف ديگر ماجرا يعني مثلا مادرتان يا خواهرتان براي انجام كاري پاسخ مثبت بدهيد. اينجاست كه فهم متقابل جاي خود را به سوء‌تفاهم و دلخوري مي‌دهد. در چنين مواردي همسر شما با خود مي‌گويد: «چطور بود كه براي من نمي‌توانست چنين كاري انجام دهد ولي به محض اينكه مادر يا خواهرش كاري از او خواستند توانايي انجام دادن آن را پيدا كرد؟» در چنين مواردي حتما به‌صورت خصوصي با همسرتان درددل كنيد و شرايط ويژه را براي او توضيح دهيد. اين كار باعث مي‌شود او مشكلات شما را درك كند و نه‌تنها حسادت و حساسيت به‌وجود نيايد بلكه همراه و همقدم شما شود و به شما در انجام كارهايتان كمك كند.
- 6- احترام دوطرف را حفظ كنيد
شما به هيچ وجه نبايد اجازه بدهيد كه خانواده‌تان در نبود همسرتان به او توهين و بي‌احترامي كند يا متقابلا همسرتان در غياب خانواده شما حرفي پشت سر آنها زده و بي‌احترامي كند. از قديم گفته‌اند كه حرمت امامزاده با متولي آن است. اينكه طرفين اين رابطه يعني خانواده شما و همسرتان به يكديگر احترام بگذارند كاملا به رفتار شما برمي‌گردد. شما نبايد در غياب طرفين اجازه بي‌احترامي و هتك حرمت بدهيد و بايد حريم طرف مقابل دفاع كنيد.
- 7- صندوق اسرار باشيد
در زندگي زناشويي شما اختلافاتي به‌وجود مي‌آيد كه فقط مختص زندگي شماست و به هيچ وجه نبايد به خانواده‌ها منتقل شود. انتقال اين اختلافات به خانواده شما باعث بدبيني و نگاه منفي به همسر شما در خانواده‌تان مي‌شود. شما با همسرتان دعوا مي‌كنيد و ممكن است ساعتي بعد با هم آشتي كنيد و تلخي اختلاف را به سرعت فراموش كنيد اما تلخي دعواي شما در ذهن خانواده‌تان به اين زودي‌ها پاك نمي‌شود و باعث بدبيني، نگاه منفي و اختلاف با همسرتان خواهد شد و كار به جايي مي‌رسد كه خود شما بايد مدت‌ها تلاش كنيد تا جايگاه همسرتان را در خانواده‌تان اصلاح و آن ذهنيت‌هاي نامناسب را پاك كنيد. از سوي ديگر هم ممكن است ميان خانواده شما بحث‌هايي وجود داشته باشد كه كاملا درون‌خانوادگي باشد. هضم اين بحث‌ها و اختلافات براي شما كه در فضاي خانواده خود هستيد كاملا آسان است اما انتقال اين بحث‌ها به همسرتان ممكن است باعث رنجش و نگاه منفي در ذهن او شود. پس لطفا اختلافات هر طرف را براي خودش نگه‌داريد و آن را به طرف مقابل منتقل نكنيد.
- 8- مراقت كلمه‌ها باشيد
اينكه شما در برابر خانواده‌تان به جاي استفاده از نام همسرتان يا واژه‌هاي معمول از واژه‌هاي خاص و بيش از حد محبت‌آميز يا حساسيت‌برانگيز استفاده كنيد تنها يك اثر دارد و آن هم ايجاد حسادت و نفرت نسبت به همسرتان در دل آنهاست. در سوي ديگر هم همينطور است. هيچ دليلي وجود ندارد كه شما در حضور همسرتان از واژه‌هاي خاص براي ذكر نام خانواده‌تان استفاده كنيد؛ مثلا اصلا لازم نيست در برابر پدر و مادر يا برادرتان به جاي اسم همسرتان از واژه «آقامون» يا كلمات حساسيت‌برانگيز ديگر استفاده كنيد يا هيچ دليلي ندارد كه از واژه «خان داداشم» براي نام بردن از برادرتان در مقابل همسرتان استفاده كنيد.
- 9- به روابط شخصي وارد نشويد
در طول زندگي موارد زيادي پيش مي‌آيد كه رابطه‌اي شخصي و كاري ميان همسر شما و خانواده‌تان شكل بگيرد؛ مثلا ممكن است همسر شما با شوهر خواهر يا برادر شما همكار يكديگر بشوند يا مثلا ممكن است همسر شما با پدر شما در يك فعاليت اقتصادي شريك شوند. در چنين مواردي احتمالا مواردي از اختلاف، سوء‌تفاهم يا صحبت‌هاي مختلف ميان اين دو پيش خواهد آمد. بهترين راه‌حل براي اينكه چنين مسائلي، هم راحت‌تر و سريع‌تر حل شوند و هم بر مناسبات خانوادگي اثر نگذارند عدم‌دخالت شما در اين مسائل و تفكيك حوزه‌هاي شخصي ميان افراد از حوزه‌هاي روابط خانوادگي است. در اين موارد اگر يكي از طرفين گلايه‌اي از طرف مقابل كرد يا از شما خواست كه پيامي را به طرف مقابل برسانيد علنا از او بخواهيد كه روابط كاري في‌مابين 2نفره خودشان را از طريق خودشان حل كنند و شما را درگير مسائل شخصي و كاري خود نكنند.
- 10- بچه‌ها را مديريت كنيد
بچه‌ها كه به دنيا مي‌آيند حوزه روابط خانوادگي ميان همسر و خانواده شما كمي پيچيده‌تر مي‌شود. بسته به ميزان رفت‌وآمد شما با خانواده خودتان، آنها توقع دخالت كردن در تربيت و پرورش بچه‌ها را دارند و حتي ممكن است از نوع فرزندپروري شما و همسرتان انتقاد كنند. از سوي ديگر همسر شما هم خود را پدر يا مادر كودك مي‌داند و قطعا روش و منش تربيتي خاص خود را دارد و حتي ممكن است از دخالت‌هاي خانواده شما آزرده خاطر هم بشود. بهترين كاري كه شما در اين ميان مي‌توانيد انجام دهيد تا اختلافات و درگيري در موضوع بچه‌ها كمتر شود، حضور بموقع و مؤثر در تربيت و مديريت بچه‌هاست. در اينگونه موارد شما بايد به سرعت وارد شويد و خودتان شخصا صحنه را مديريت كرده و كودك را با آرامش هدايت كنيد و از كار اشتباه باز داريد.
- کارشناس: دکترمحمد شجاعی، استاد دانشگاه و مشاور خانواده
خانمی 27ساله هستم و حدود 3سال است که زندگی مشترک خود را آغاز کرده‌ام. زندگی خوبی دارم. همسرم مرد بسیار مهربانی است ولی من در دوران مجردی اشتباهاتی داشته و مرتکب گناهانی شده‌ام ولی همسرم این تجربه‌ها را نداشته و دوران مجردی‌اش را بسیار پاک گذرانده. به خاطر کتمان این موضوع از همسرم مدام دچار عذاب وجدان هستم. احساس می‌کنم حقی از او ضایع کرده‌ام. آیا باید این موضوع را به همسرم بگویم، لطفا مرا در این زمینه راهنمایی کنید؟
به طور قطع انسان وقتی مرتکب گناهی می‌شود آن گناه اثر خود را در زندگی فرد نشان می‌دهد مگر اینکه فرد با توبه حقیقی از ارتکاب آن گناه ابراز پشيمانی کند و دیگر به سراغ آن نرود. با این ویژگی باید به این خانم محترم اطمینان بخشید که اگر شما در گذشته مرتکب اشتباه و گناهی شده‌اید و به خاطر آن به درگاه خداوند توبه کرده‌اید دیگر نباید از اینکه آن را از همسرتان کتمان کرده‌اید ناراحت باشید. شما هیچ اشتباهی در رابطه با پنهان‌کردن این موضوع از همسرتان مرتکب نشده‌اید بلکه کمک کرده‌اید تا یک زندگی خوب و موفق داشته باشید و این موضوع چیز کمی نیست. وقتی خداوند همسر خوبی نصیبتان کرده است یعنی اینکه توبه شما را پذیرفته و فرصتی را برای خوب‌بودن در اختیارتان قرار‌داده است. شما همين كه از اشتباهات گذشته درس بگیرید و آن را تکرار نکنید کافی است. از سوی دیگر باید در پاسخ به این لطف خداوند، رابطه خود را با پروردگار بیشتر کنید و همسر خوبی برای شوهرتان باشید. به همسرتان محبت کنید، در زندگی رازدار او باشید و اگر مرتکب اشتباهی شد گذشت کنید. ایام ماه رجب نیز بهترین فرصت است تا از خدا برای حفظ زندگیتان کمک بگیرید.
نظر شما